Ana səhifə  |  Haqqımızda  Əlaqə
 
  

                        
logo-veb
 Xəbərlər
29/03 | 14:43 Azərbaycan Premyer Liqasında iki turun təqvimi açıqlanıb
29/03 | 11:23 Azərbaycanın 4 gimnastı Dünya Kubokunda iştirak edəcək
28/03 | 11:06 Azərbaycanın daha 4 boksçusu Bakıdakı beynəlxalq turnirin finalına vəsiqə qazanıb
27/03 | 17:44 Azərbaycanın qadınlardan ibarət boks millisi Bakıdakı beynəlxalq turniri 9 medalla başa vurub
27/03 | 14:40 Azərbaycanın 5 ağırlıqqaldıranı Dünya Kubokunda çıxış edəcək
27/03 | 10:41 Minifutbol çempionatı: “Zirə” növbəti qələbəsini qazanıb
27/03 | 09:59 Azərbaycanın 2 boksçusu "Böyük İpək Yolu"nda bürünc medal qazanıb
26/03 | 22:36 Azərbaycan Kuboku: "Neftçi" qrup lideri kimi yarımfinala yüksəlib
26/03 | 16:40 Azərbaycanın iki qadın boksçusu Bakıdakı turnirdə finala vəsiqə qazanıb
26/03 | 15:39 Azərbaycan avarçəkəni İtaliyadakı turnirdə gümüş medal qazanıb
26/03 | 10:36 AVRO-2024-ə vəsiqə qazanacaq sonuncu komandalar müəyyənləşəcək
26/03 | 09:37 Azərbaycanın U-21 millisi bu gün Ukraynanı qəbul edəcək
25/03 | 22:00 Azərbaycan millisi Bolqarıstan yığması ilə heç-heçə edib
25/03 | 14:21 Azərbaycanın bədii gimnastı Qazaxıstanda bürünc medal qazanıb
25/03 | 13:32 Azərbaycanın daha bir gimnastı Yay Olimpiya Oyunlarına lisenziya qazanıb
25/03 | 11:43 Azərbaycan voleybol çempionatı: XVIII turun proqramı açıqlanıb
25/03 | 10:24 Azərbaycanın üç boksçusu Bakıdakı turnirə qələbə ilə başlayıb
24/03 | 20:25 Azərbaycan cüdoçuları "Böyük Dəbilqə"ni 4 medalla başa vurublar
24/03 | 17:26 Azərbaycan gimnastları Portuqaliyada gümüş medal qazanıblar
24/03 | 15:57 Bakıda "Böyük İpək Yolu" turnirinin açılış mərasimi keçirilib
24/03 | 13:19 Azərbaycanın basketbol millisi Gürcüstanda daha iki qələbə qazanıb
24/03 | 10:31 Azərbaycanın daha bir atıcısı Almaniyada beynəlxalq turnirdə qızıl medal qazanıb
23/03 | 20:42 Azərbaycan atıcısı Almaniyada beynəlxalq turnirdə qızıl medal qazanıb
23/03 | 16:34 Bakıda 11 ölkənin iştirakı ilə “Böyük İpək Yolu” turniri keçiriləcək
23/03 | 14:55 Azərbaycan gimnastları Qazaxıstanda keçirilən turnirdə 6 medal qazanıblar
22/03 | 19:37 “Böyük Dəbilqə”: Azərbaycan cüdoçuları ilk gündə 2 medal qazanıblar
22/03 | 11:27 Azərbaycan tamblinq millisi beynəlxalq turnirdə birinci yeri tutub
22/03 | 11:15 Göygöldə həndbol üzrə Azərbaycan birinciliyinin zona yarışlarına start verilib
22/03 | 10:59 Azərbaycan paraatletika millisi Qran-pridə çıxış edəcək
22/03 | 10:11 Azərbaycanın U-21 yığması bu gün İngiltərə ilə qarşılaşacaq
22/03 | 09:37 Azərbaycan futbol millisi bu gün Monqolustanla üz-üzə gələcək
21/03 | 21:34 "Qarabağ"ın U-14 komandası Minskdə keçirilən turnirdə çempion olub
21/03 | 18:38 Fərid Fərhadzadə Madriddə Dünya Triatlon İttifaqının rəsmiləri ilə görüşüb
21/03 | 17:29 Azərbaycan stolüstü tennisçiləri Ankarada beynəlxalq toplanışa qatılıblar
21/03 | 14:31 Azərbaycan Premyer Liqasında XXIX və XXX turun proqramı açıqlanıb
Digər xəbərlər 
 Millətlər Liqası. C divizionu. “C” qrupu
N: Komandalar O Q H M T/F X
1 Belçika 6 5 1 0 16-3 16
2 Avstriya 7 5 1 1 15-7 16
3 İsveçrə 5 2 0 3 11-8 6
4 Azərbaycan 6 1 1 4 4-12 4
5 Estoniya 6 0 1 5 2-18 1
 Premyer Liqa. Turnir cədvəli
N: Komandalar O Q H M T/F X
1 Qarabağ 27 21 3 3 71-23 66
2 Sabah 27 11 7 9 39-32 40
3 Neftçi 27 11 7 9 34-29 40
4 Zirə 27 10 9 8 21-18 39
5 Sumqayıt 27 10 9 8 26-32 39
6 Səbail 27 10 7 10 39-41 37
7 Turan Tovuz 27 9 8 10 41-38 35
8 Araz-Naxçıvan 27 8 8 11 27-36 32
9 Kəpəz 27 7 6 14 29-47 27
10 Qəbələ 27 4 4 19 20-51 16
Azərbaycan qrossmeyster məktəbi
Tarix: 01.04.2011 | Saat: 09:20:00 | E-mail | Çapa göndər
Böyük usta - şahmat aləmində ən yüksək dərəcəni ifadə edən kəlmənin dilimizə tərcüməsi belədir. Hazırda FİDE tərəfindən müvafiq normaları ödəyən şahmatçılara verilən bu adı 100 il öncə müxtəlif beynəlxalq turnirlərin qalibləri daşıyırdılar. Onlara qrossmeyster və ya veltmeyster deyərdilər. Yalnız qrossmeysterlərin iştirakı ilə təşkil olunan ilk turnirlər Ostendedə (1905-ci il), San Sebastyanda (1911-ci il), Peterburqda (1914-cü il) keçirilmişdi. Ötən əsrin birinci yarısında A.Alyoxin, O.Bernşteyn, F.Zemiş, X.Kapablanka, P.Keres, E.Lasker, S.Tartakover, M.Çiqorin, M.Eyve və s. şahmatçılar qrossmeyster hesab edilirdilər.
Sovetlər birliyində qrossmeyster adı 1927-ci ildə təsis edilmişdi. Bu ada dünyada ilk rəsmi yiyələnən isə 1929-cu ilin SSRİ çempionu Boris Verlinski hesab olunur.
Müasir şahmatda ən yüksək dərəcəni bildirən bu ad - "beynəlxalq qrossmeyster" kimi də səslənir. FİDE tərəfindən 1949-cu ildə təsis edilmiş həmin ada 1950-ci ildə ilk olaraq 27 şahmatçı layiq görüldü: - O.Bernşteyn, İ.Boleslavski, İ.Bondarevski, M.Botvinnik, D.Bronşteyn, M.Vidmar, E.Qrünfeld, O.Duras, F.Zemiş, P.Keres, B.Kostiç, A.Kotov, Q.Levenfiş, A.Liliental, Q.Marotsi, J.Mizes, M.Naydorf, B.Raqozin, S.Reşevski, A.Rubinşteyn, L.Sabo, V.Smıslov, S.Tartakover, R.Fayn, S.Flor, Q.Ştalberq və M.Eyve.
Qadın şahmatçılara beynəlxalq qrossmeyster adı 1976-cı ildən verilməyə başlanıb. İlk qadın qrossmeysterləri sırasında 5-qat dünya çempionu Nona Qaprindaşvili, həmçinin N.Aleksandriya, Y.Bıkova, M.Litinskaya və başqaları ilə yanaşı, Azərbaycan şahmat məktəbinin yetirməsi, hal-hazırda İsraildə yaşayan Tatyana Zatulovskayanın da adı var idi. Bunu, qadınlar arasında dərəcə olsa belə, Azərbaycan qrossmeyster məktəbinin başlanğıcı da hesab etmək olar.
Ancaq bildirmək lazımdır ki, qadın və kişi qrossmeysterlərin müqayisəedilməz dərəcədə fərqləri var. Çox nadir qadın şahmatçılar kişilərlə eyni səviyyədə yarışa və onlarla bərabər qrossmeyster adı qazana bilirlər. Məsələn, gürcü Nona Qaprindaşvili qrossmeyster olduqdan 2 il sonra kişilər arasında da müvafiq ada yiyələndi. Müasir şahmatda isə kişi qrossmeysterləri sırasında layiqli yerini tutan qadın nümunəsi macar Yudit Polqardır.
Azərbaycan şahmatının tarixinə dönərək qeyd edək ki, kişi şahmatçılar arasında ilk qrossmeysterimiz 1978-ci ildə bu ada yiyələnmiş Vladimir Bağırovdur. 1980-ci ildə gələcək dünya çempionu Harri Kasparov "böyük usta"lar cərgəsinə qoşuldu. Azərbaycan şahmat məktəbinin daha bir nümayəndəsi Vladimir Makoqonov həmin titula 1987-ci ildə yetişdi.
Bütün bu adlar sovet dönəmində qrossmeyster olan şahmatçılarımızdır. Müstəqilliyimizin ilk illərində onların sırası genişləndi. Bu sıradan qadınlar arasında qrossmeyster dərəcəsini Aynur Sofiyeva, kişilər arasında isə Elmar Məhərrəmov aldı. A.Sofiyeva bu ada 1991, E.Məhərrəmovsa 1992-ci ildə yiyələniblər. Daha sonra 1994-cü ildə Firuzə Vəlixanlı və İlahə Qədimova qadın qrossmeyster adını aldılar. 1995-ci ildə Sərxan Quliyev qrossmeysterlər cərgəsinə qoşuldu. 1996-cı ildə Azərbaycan şahmat məktəbinin daha bir yetirməsi bu dərəcəyə çatdı. Lakin Emil Sutovski o vaxt artıq İsrail vətəndaşı idi. Ötən əsrdə qrossmeyster adını son alan şahmatçımız isə Azər Mirzəyevdir.
Bütün bunlar Azərbaycan şahmatının 20-ci əsr qrossmeyster məktəbinin nümayəndələridir. 2001-ci ili isə yeni nəsil Azərbaycan şahmat qrossmeysterləri məktəbinin başlanğıcı hesab etmək olar. 10 il öncə - 2001-ci ilin 25 martında FİDE o zaman üçün ən gənc şahmatçıya - Teymur Rəcəbova bu adı verdi. Bu səbəbdən də, qeyd etdiyimiz kimi, yeni nəsil Azərbaycan qrossmeyster məktəbinin başlanğıcı hesab etdiyimiz tarixin 10-illiyində şahmatımızın "dərəcəli" tarixinə bir nəzər salmaq istədik.
Teymur Rəcəbov 2000-ci ilin sonlarında Budapeştdə beynəlxalq turnirdə ilk qrossmeyster balını, 2001-ci ilin yanvarında Veyk an Zeedə ikinci balını toplamışdı. Martın 25-də FİDE tərəfindən müvafiq adı təsdiqlənəndə onun 14 yaşından cəmi 13 gün keçmişdi. Bu isə dünyada ən gənc qrossmeyster demək idi.
20-ci əsrin şahmat qəhrəmanı Bobbi Fişer qrossmeyster adını 15,5 yaşında, qadın şahmatının lideri olan Yudit Polqar 15 yaş 5 ayında qazanmışdı. Macar Peter Leko 14 yaşından bir qədər sonra, ukraynalı Ruslan Ponomaryov isə 14 yaşı tamam olandan 17 gün sonra "böyük usta" olmuşdular. Bununla da Teymur mövcud rekordu 4 gün təzələmiş oldu. Sonradan Rəcəbovun da nəticəsi təzələndi.
Teymurdan sonra Qədir Hüseynov, Vüqar Həşimov, Cəmil Ağamalıyev, Rüfət Bağırov qrossmeysterlər sırasına qoşuldular. Daha sonra Rauf Məmmədov, Şəhriyar Məmmədyarov, Fərhad Tahirov, Rəsul İbrahimov, Namiq Quliyev, Nicat Məmmədov, Fərid Abbasov, Rəşad Babayev, Eltac Səfərli qrossmeyster oldular. Ötən il bu sıraya Vasif Durarbəyli qoşuldu. Bu ada hələ ki, sonuncu yiyələnən şahmatçılarımız isə Nicat Abbasov və Vüqar Rəsulovdur. Bu ay qrossmeyster adı FİDE tərəfindən təsdiqlənən həmin iki şahmatçımızdan Vüqar Rəsulov hələ ki, müvafiq əmsalı çatmadığından (2499), bu adı tam hüquqla daşıya bilmir.
Fəal şahmatçılar sırasında olan qadın şahmatçılarımız arasında isə qrossmeyster adını Zeynəb və Türkan Məmmədyarova bacıları daşıyırlar.
Hazırda Azərbaycan şahmatçılarından 23-ü qrossmeysterdir ki, onlardan 18-i kişi, 5-i qadındır. Fəal qrossmeysterlərimiz isə 16-sı kişi, 2-si qadın olmaqla, 18 nəfərdir.
Vüqar İNQİLABOĞLU


Xəbər 1843 dəfə oxundu



 
Bölməyə aid digər xəbərlər
15.02.2024 Azərbaycan şahmatçısı beynəlxalq turnirdə 2-ci yeri tutub
27.01.2024 Azərbaycanın şahmat məşqçisi beynəlxalq mükafat alıb
01.01.2024 Azərbaycan şahmatçısı beynəlxalq turnirdə ikinci olub
01.01.2024 Azərbaycan şahmatçısı beynəlxalq turnirdə ikinci olub
14.12.2023 Azərbaycanın iki şahmatçısı Avropa çempionatında iştirak edir
14.12.2023 Bakıda Qənirə Paşayevanın xatirəsinə həsr olunan şahmat turniri keçiriləcək
11.12.2023 Vüqar Həşimov Memorialının qalibi məlum olub
10.12.2023 Vüqar Həşimov Memorialı: Azərbaycan şahmatçısı rapid yarışını ilk pillədə başa vurub
04.12.2023 Azərbaycanın 15 şahmatçısı dünya çempionatında iştirak edəcək
01.12.2023 FIDE reytinqi: Rauf Məmmədov irəliləyib, Teymur Rəcəbov geriləyib


  Arxiv
Fotogalereya
  • Rafiq Hüseynovun qələbə sevinci
  • İrina Zaretska Karate 1 Premyer Liqa seriyası yarışında qızıl medal qazanıb
  • Azərbaycan cüdoçusu qızıl medal qazanıb
  • İrina Kindzerska Tokio Olimpiadasının yarımfinal mərhələsinə yüksəlib
  • Mariya Stadnik ardıcıl dördüncü Olimpiadada mükafatçılar sırasında yer alıb
  • Zöhrə Ağamirova Tokio olimpiadasında halqa ilə çıxışını təqdim edib
  • Azərbaycanın qrup hərəkətləri komandası toplarla çıxışı Tokio olimpiadasında
  • Azərbaycan idmançıları Tokio olimpiadasında
  • Azərbaycan idmançıları Tokio olimpiadasında
  • Rafiq Hüseynovun Tokio Olimpiadasında qələbə sevinci
"İdman" qəzeti
"İdman" qəzeti, №21, 12 oktyabr 2021
"İdman" qəzeti, №20, 28 sentyabr 2021
"İdman" qəzeti, №19, 14 sentyabr 2021
Aylıq bületenlərimiz
son sayımız əvvəlki sayımız
İdman qurğuları
Partnyorlar
Sayt Mozilla Firefox, Opera və Internet Explorer ilə tam dəstəklənir.
© 2011İDMAN. Müəllif hüquqları qorunur. Məlumatdan istifadə etdikdə istinad mütləqdir.
Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
Designed by V.Aliyev
Ünvan: Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu, Sülh küçəsi, 2A
İndex: AZ 1072
E-mail: idman-sport@mail.ru